Vitamin D từ đâu?

Vitamin D và vai trò của vitamin D đối với sức khỏe xương là kiến thức thưởng thức cơ bản, phổ biến và được truyền thông nhắc đến rất nhiều. Hai nguồn cung cấp vitamin D chính gồm:

• Ngoại sinh từ thực phẩm:
• Vitamin D2 (ergocalciferol): Thực vật (nấm)
• Vitamin D3 (cholecalciferol): Động vật (cá, trứng, sữa…)
• Sản xuất nội sinh khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trởi (đặc biệt là tia UVB): chủ yếu, chiếm 80% nguồn vitamin D ở người.

Trong thời tiết nắng nóng đỉnh điểm của những tháng mùa hè, câu hỏi được đặt ra là phơi nắng như thế nào để vừa đảm bảo đạt được nồng độ vitamin D tối ưu vừa an toàn cho da.

Vai trò của vitamin D

–     Giúp tăng hấp thu calci ở ruột và ống thận, tăng tích tụ calci ở xương

–     Một số vai trò khác như: biệt hóa tế bào, điều hòa miễn dịch, bài tiết insulin

–     Trong chuyên ngành Da liễu, vitamin D có vai trò:

+     Điều hòa sự tăng sinh và biệt hóa biểu bì.

+     Vai trò trong chu kỳ nang lông.

+     Vai trò trong một số bệnh Da liễu: vảy nến, viêm da cơ địa, bạch biến, rụng tóc từng mảng, lupus ban đỏ hệ thống, ung thư da,…

Một số nghiên cứu cho thấy thiếu vitamin D có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn, gãy xương, ung thưvà bệnh tim mạch. Các cuộc khảo sát kiểm tra sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia của Hoa Kỳ (NHANES) cho thấy mối liên quan đáng kể giữa nồng độ vitamin D huyết thanh thấp và tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân. Tuy nhiên, không phải tất cả các nghiên cứu về vitamin D đều đồng thuận với kết luận này và vấn đề này vẫn còn gây tranh cãi.

Bổ sung vitamin D từ ánh nắng mặt trời

Do trong thực tế hầu như các loại thực phẩm chỉ chứa lượng nhỏ vitamin D, có rất ít thực phẩm tự nhiên giàu vitamin D, vì thế việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thường xuyên để cơ thể tự tổng hợp vitamin D là điều rất quan trọng và không thể thiếu hàng ngày.

Trong cơ thể người ở trên da có chứa tiền chất của vitamin D3 là hợp chất 7-dehydrocholesterol. Khi da được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, các tia tử ngoại (tia cực tím) có bước sóng 290-315 nm (Độ hấp thụ có thể được xác định bằng máy đo quang phổ)  sẽ hoạt hóa tiền chất để chuyển thành vitamin D3.

Thời gian để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để tổng hợp vitamin D đủ cung cấp mỗi ngày là khoảng 10-20 phút. Tuy nhiên lượng vitamin D tạo ra từ việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời phụ thuộc vào một số yếu tố như mùa, thời điểm trong ngày, mức độ che phủ của mây, loại da, và việc sử dụng kem chống nắng.

Vitamin D chuyển hóa chủ yếu tại gan và thận

Sự chuyển hóa và hoạt động của vitamin D trong cơ thể

Sau khi được ánh nắng mặt trời chiếu sáng các tiền chất sẽ chuyển thành vitamin D3 tích lũy ở dưới da rồi được chuyển vào máu. Phần lớn vitamin D3 chuyển hóa tại gan thận chỉ có 1 lượng nhỏ được dự trữ trong cơ và trong tế bào mô mỡ.

+Tại gan, vitamin D3 bị hydroxyl hóa ở vị trí thứ 25 tạo thành 25-hydroxylcholescalciferol (calcifediol) là một dạng vitamin D được dự trữ trong cơ thể. Nồng độ calcifediol trong máu bình thường là vào khoảng 40-60 ng/ml, theo dõi nồng độ này sẽ giúp nhận biết sự thiếu hụt vitamin D.

+Tại thận, vitamin D3 bị hydroxyl hóa ở vị trí thứ 1 kết hợp với calcidiol tạo thành 1,25-dehydro cholescalciferol (calcitriol). Đây là dạng vitamin D hoạt động mạnh nhất, có vai trò tạo điều kiện cho ruột hấp thụ Ca va P, giúp vận chuyển Ca vào xương và kích thích tái hấp thu P ở ống thận từ đó giúp duy trì cân bằng nồng độ P, Ca nội môi.

Do đó vitamin D có vai trò kiểm tra quá trình trao đổi Ca và P trong cơ thể người, nếu thiếu hoặc thừa vitamin D đều làm thay đổi nồng độ Ca và P trong máu.

Giống như các vitamin tan trong dầu khác, Vitamin D hoạt động bằng cách gắn với các bộ phận thụ cảm (Receptor), thấm sâu vào nhân tế bào khởi động cho quá trình chuyển hóa đóng vai trò chủ đạo trong quá trình cốt hóa xương, bằng cách tăng khả năng hấp thu và cố định Ca ,P.

Trong cơ thể, phạm vi hoạt động của P,Ca rất lớn nhưng hầu hết đều có sự can thiệp của Vitamin D:

+Trong ruột: Vitamin D tạo điều kiện tăng hấp thu khả năng Ca va P.

+Trong xương: Vitamin D làm tăng số lượng Ca vận chuyển từ máu vào xương.

+Trong thận: Vitamin D tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái hấp thu P ở ống thận.

Nguồn: Tổng hợp

CÔNG TY TNHH ILAB Chuyên cung cấp các Thiết bị thí nghiệm cho ngành F & B, các thiết bị phân tích chuyên sâu …v…v…

Liên hệ : 02866525193 để được hỗ trợ